Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος (161-180 μ.Χ.) έμεινε στην ιστορία για το φιλοσοφικό του έργο – ανήκε στους στωικούς φιλοσόφους – γραμμένο στα ελληνικά με τίτλο «τα εις εαυτόν» (εκδ. Θύραθεν).

Ο γενναίος και μορφωμένος αυτοκράτορας που ανήκε στην περίφημη δυναστεία των Αντωνίνων, ανάλωσε το βίο του πολεμώντας στα σύνορα της αυτοκρατορίας του τα γερμανικά φύλα (Μαρκομάνους, Κουάδους, Σαρμάτες).

Σκέφτηκε λοιπόν ότι αντί να πολεμάει τους γερμανούς, καλύτερα να τους εγκαθιστούσε στις υποδομές της αυτοκρατορίας και έτσι να τους ενσωματώσει στην κοινωνία της εποχής, όπως είχε γίνει έναν αιώνα σχεδόν πριν με τους Γαλάτες.

Απογοητεύτηκε όμως ο Γερμανικός, τίτλος που κέρδισε από τους συνεχείς πολέμους κατά γερμανών, αφού οι υπηρεσίες της αυτοκρατορίας διαπίστωσαν ότι οι βάρβαροι δεν διανοούνταν να ζήσουν αγοράζοντας από το εμπόριο τα χρειαζούμενα και τους ήταν αδύνατο να περπατήσουν σε στρωτούς δρόμους!

Ένας σύγχρονος Αυστραλός ιστορικός, ο John Hirst, στο έργο του «Σύντομη Ιστορία της Ευρώπης» (εκδ. Μεταίχμιο) αναφέρει την έκπληξη των Ρωμαίων στρατηγών που κατανόησαν ότι οι Γερμανοί θεωρούσαν τον πόλεμο ως διασκέδαση. Δηλαδή για να «ξεσκάσουν» άνοιγαν κεφάλια!

Κάπως έτσι πέρασαν οι αιώνες είναι η αλήθεια, μέχρι τη τραγωδία του εικοστού και το ψυχόδραμα των αρχών του εικοστού πρώτου.